رَک (باکس تابلو برق) یک محفظه یا قاب محافظ است که برای نگهداری، سازماندهی، و محافظت از تجهیزات الکتریکی، الکترونیکی، و کنترلی در سیستم‌های برق و اتوماسیون صنعتی استفاده می‌شود. این محفظه‌ها در محیط‌های صنعتی، تجاری، و حتی خانگی به کار می‌روند و وظیفه اصلی آن‌ها ایمنی تجهیزات و سازماندهی کابل‌ها و دستگاه‌ها است.

ویژگی‌های رک (باکس تابلو برق):

1. ساختار مقاوم:
   • معمولاً از فلز (مانند استیل یا آلومینیوم) یا پلاستیک مقاوم ساخته می‌شود.
   • در برابر ضربه، گرد و غبار، رطوبت، و شرایط محیطی مقاوم است.
2. قابلیت نصب تجهیزات:
   • دارای قفسه‌ها، ریل‌ها، یا پنل‌هایی برای نصب تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی مانند سوئیچ‌ها، مدارهای کنترلی، PLC، و ترانسفورماتورها.
3. حفاظت ایمنی:
   • تجهیزات را از خطرات خارجی مانند آب، گرد و غبار، و تماس مستقیم با اپراتورها محافظت می‌کند.
4. درهای قابل قفل شدن:
   • برای افزایش ایمنی و جلوگیری از دسترسی غیرمجاز.
5. تهویه:
   • برخی مدل‌ها دارای سیستم تهویه یا فن هستند تا دمای داخلی کنترل شود.
6. درجه حفاظت (IP Rating):
   • براساس استاندارد IP (Ingress Protection)، میزان مقاومت در برابر نفوذ آب و گرد و غبار مشخص می‌شود (مثلاً IP65 برای مقاومت کامل در برابر گرد و غبار و آب).

انواع رک (باکس تابلو برق):

1. رک دیواری (Wall-Mounted Rack):
   • روی دیوار نصب می‌شود و برای فضاهای کوچک مناسب است.
   • کاربرد: سیستم‌های کوچک یا واحدهای کنترلی.
2. رک ایستاده (Floor-Standing Rack):
   • روی زمین قرار می‌گیرد و برای تجهیزات بزرگ یا حجم بالای سیم‌کشی استفاده می‌شود.
   • کاربرد: تابلوهای اصلی برق یا مراکز داده.
3. رک توکار (Flush-Mount Rack):
   • داخل دیوار یا ساختار دیگری نصب می‌شود.
   • کاربرد: محیط‌هایی که فضای کافی در دسترس نیست.
4. رک ضد انفجار (Explosion-Proof Rack):
   • برای استفاده در محیط‌های خطرناک طراحی شده است.
   • کاربرد: صنایع نفت و گاز یا شیمیایی.
5. رک با تهویه فعال:
   • دارای سیستم تهویه یا کولینگ برای جلوگیری از افزایش دمای تجهیزات.
   • کاربرد: محیط‌هایی با تجهیزات حساس یا گرمای بالا.
6. رک ماژولار:
   • طراحی قابل تغییر و گسترش برای افزودن تجهیزات جدید.
   • کاربرد: پروژه‌هایی که توسعه‌پذیری دارند.

اجزای اصلی رک (باکس تابلو برق):

1. بدنه اصلی:
   • محفظه‌ای که تجهیزات در آن نصب می‌شوند.
2. در:
   • ممکن است شفاف (شیشه‌ای یا پلکسی‌گلاس) یا فلزی باشد و معمولاً قفل‌دار است.
3. ریل‌های نصب:
   • برای نگهداری تجهیزات به صورت منظم و قابل تنظیم.
4. سوراخ‌های کابل‌کشی:
   • برای ورود و خروج کابل‌ها طراحی شده‌اند.
5. سیستم تهویه:
   • شامل فن یا فیلتر هوا برای جلوگیری از گرمای بیش از حد.
6. اتصالات زمین:
   • برای تخلیه بار الکتریکی و افزایش ایمنی.

کاربردهای رک (باکس تابلو برق):

1. صنایع نفت و گاز:
   • حفاظت از تجهیزات حساس در محیط‌های خطرناک.
2. کارخانه‌ها و صنایع تولیدی:
   • نگهداری تجهیزات اتوماسیون و کنترل فرآیند.
3. سیستم‌های توزیع برق:
   • نگهداری و حفاظت از تابلوهای توزیع برق.
4. مراکز داده و IT:
   • مدیریت سرورها، سوئیچ‌ها، و تجهیزات شبکه.
5. تأسیسات ساختمانی:
   • حفاظت از تابلوهای توزیع برق و کنترل آسانسورها و سیستم‌های امنیتی.
6. سیستم‌های تهویه مطبوع و HVAC:
   • نگهداری از تجهیزات کنترلی مانند ترموستات‌ها و رله‌ها.

مزایای استفاده از رک (باکس تابلو برق):

1. حفاظت از تجهیزات:
   • جلوگیری از آسیب فیزیکی یا محیطی.
2. سازماندهی بهتر:
   • تجهیزات و کابل‌ها را مرتب و به‌صورت ایمن نگهداری می‌کند.
3. افزایش ایمنی:
   • جلوگیری از تماس مستقیم افراد با تجهیزات برق.
4. گسترش‌پذیری:
   • قابلیت افزودن تجهیزات جدید.
5. کاهش خرابی:
   • محافظت در برابر عوامل خارجی و کاهش خطر خرابی.

معایب:

1. هزینه اولیه:
   • رک‌های پیشرفته ممکن است گران باشند.
2. فضای اشغال‌شده:
   • مدل‌های بزرگ‌تر فضای بیشتری نیاز دارند.
3. حساسیت به تهویه:
   • در صورت عدم وجود تهویه مناسب، دمای داخل ممکن است افزایش یابد.

نکات انتخاب رک مناسب:

1. نوع تجهیزات:
   • بررسی اندازه و نوع تجهیزاتی که باید در رک نصب شوند.
2. شرایط محیطی:
   • انتخاب رک با درجه حفاظت مناسب (مانند IP65 برای محیط‌های صنعتی).
3. تهویه:
   • در محیط‌هایی با تجهیزات گرمایشی، رک دارای تهویه مناسب انتخاب کنید.
4. فضا:
   • اطمینان از اینکه فضای کافی برای کابل‌کشی و افزودن تجهیزات جدید وجود دارد.
5. امنیت:
   • اگر تجهیزات حساس هستند، از رک‌های قفل‌دار یا ضد سرقت استفاده کنید.

تفاوت رک و تابلو برق:

نتیجه‌گیری:

رک (باکس تابلو برق) یک محفظه چندمنظوره است که برای نگهداری ایمن و سازماندهی تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی در سیستم‌های صنعتی و تجاری طراحی شده است. انتخاب نوع مناسب رک بر اساس نیازهای خاص پروژه، مانند نوع تجهیزات، شرایط محیطی، و فضای نصب، از اهمیت بالایی برخوردار است.